با علت‌های شایع وزوز گوش آشنا شوید

وزوز گوش یا تینیتوس علامتی است که در برگیرنده‌ی هرگونه دریافتی از صدا می‌‌شود در حالی که هیچ علت واقعی بیرونی برای آن وجود ندارد.

احتمالا شما قبلا هم به طور تصادفی وزوزهای کوتاه‌مدتی را تجربه کرده‌اید، مثلا صدای زنگ در گوش بعد از کنسرت یا یک نویز ثابت در سرتان وقتی که در اتاقی ساکت نشسته بودید. وزوز گوش را خیلی از افراد تجربه می‌کنند که در بیشتر موارد از بین نمی‌رود و در عده‌ای نیز تبدیل به علامت‌هایی آزاردهنده می‌شود.

وزوز گوش به عنوان یک پدیده‌ی شنیداری، طیف‌هایی دارد. این پدیده می‌تواند صدایی شبیه جیرجیرک، صدای زنگ، زوزه یا شیهه، زمزمه‌هایی ملایم و حتی وزوزهایی با شدت‌های همزمان کم و زیاد باشد. همچنین ممکن است صدای غرش، غژغژ، هیس کشیدن، سوت و یا تلق تلق در یک گوش یا هر دو گوش و یا در وسط سرتان بشنوید.
هرچند وزوز گوش یک بیماری نیست اما می‌تواند به عنوان علامتی از عوارض و بیماری‌های دیگر مطرح شود. در واقع، تقریبا ۲۰۰ اختلال گوناگون می‌توانند سر و صداهای آزاردهنده در سرتان ایجاد کنند. به همین دلیل و اینکه وزوز گوش می‌تواند کیفیت زندگی‌تان را پایین بیاورد، لازم است آن را بررسی کنید. ادامه‌ی مطلب را بخوانید تا با علت‌های شایع وزوز گوش آشنا شوید:

محیطتان پُر سروصداست

اگر مدام سرتان سوت می‌کشد یا صدای وزوز می‌شنوید، باید بدانید که قرار گرفتن در معرض سروصدا می‌تواند ریشه‌ی وزوز گوشتان باشد. این اتفاقی است که اغلب برای کارگران کارخانه، کارگران ساختمانی یا افرادی که مدام در جاده‌ها هستند و یا کلا کسانی که در محیط‌های پُر از نویز کار می‌کنند رخ می‌دهد.

در گوش داخلی شما هزاران سلول مویی وجود دارد که بر اساس نوع صدایی که مسئول پاسخگویی به آن هستند چیده شده‌اند و آن‌هایی که صداهای زیرتر مثلا صدای فلوت را دریافت می‌کنند در پایه‌ی حلزون گوش شما قرار دارند. به همین دلیل، همه‌ی انرژی‌های صوتی از زیرترین گرفته تا بم‌ترین، از این سلول‌های مویی عبور می‌کنند و همین باعث می‌شود به مرور زمان بیشتر فرسوده شوند. نتیجه اینکه: صدای وزوز در گوشتان می‌شنوید و شنوایی‌تان ضعیف می‌شود.
متاسفانه برای بیشتر افراد، دارو و درمانی وجود ندارد که این صدای وزوز را از بین ببرد و تاکنون راه حلی که صد در صد موثر باشد ارائه نشده است. اما شما می‌توانید با کمک پزشک‌، مشاوره و صدادرمانی (که کمک می‌کند مغزتان با دیگر صداها حواسش پرت شده و شما کمتر به وزوز گوش‌تان توجه کنید) یاد بگیرید چگونه با این صدا در گوشتان کنار بیایید.

سر یا گردنتان آسیبی دیده است

آسیب سر و گردن در اثر تصادف اتومبیل، زمین خوردن یا هر ضربه دیگری می‌تواند عامل صدای وزوز گوشتان باشد. در این مورد، آسیب به گوش داخلی، عصب شنوایی و یا بخش‌هایی از مغز در اثر ضربه می‌تواند باعث صدای آزاردهنده در سرتان باشد. خصوصا افرادی که در معرض امواج انفجاری بمب قرار می‌گیرند به دلیل آسیب تروماتیک مغز (TBI) دچار وزوز گوش می‌شوند.
متاسفانه وزوز گوش ناشی از آسیب اغلب بلندتر و آزاردهنده‌تر است و نویزهایی که شنیده می‌شوند فرکانس‌های متفاوت‌تری دارند. در این مورد هم تنها راه‌حل، یاد گرفتن روش‌هایی برای بهتر کنار آمدن با این پدیده است.

گوش‌هایتان گرفته‌اند

گرفتگی‌های گوش مثلا در اثر جمع شدن جرم یا در موارد بسیار نادر، یک تومور می‌تواند عامل صدای وزوز باشد. زیرا به عصب‌هایی که در کانال گوش قرار دارند فشار وارد می‌شود. همچنین ممکن است تجمع جرم در گوش‌هایتان باعث شده باشد که صداهای بیرون را خوب نشنوید و در نتیجه احساس کنید صدای زنگ در گوشتان می‌شنوید. خوشبختانه اغلب به محض اینکه منبع فشار برطرف شود و گوش‌هایتان آزاد شوند و تمام صداها را دریافت کنند، وزوز گوشتان نیز از بین خواهد رفت.

سرماخوردگی یا آنفلوانزا دارید

یک علت بالقوه دیگر برای وزوز گوش، گرفتگی در اثر سرماخوردگی، آنفلوانزا و یا عفونت سینوس است. فشار در گوش میانی و در راه‌های هوایی بینی می‌تواند باعث تحریک عصب‌ها شده و در نتیجه احساس وزوز و صدای زنگ در گوش‌ها ایجاد کند.
در این مورد، راه‌حل واضح است: از فشار وارد بر سینوس‌ها و بینی‌تان کم کنید. برای بررسی وضعیت گوش‌هایتان به پزشک مراجعه نمایید.

می‌تواند از عوارض جانبی دارویتان باشد

تعدادی از داروهای اتوتوکسیک می‌توانند با اختلال در تعادل مواد شیمیایی گوش داخلی و یا از بین بردن سلول‌های مویی مسئول شنوایی، به ساختار گوش آسیب بزنند. در نتیجه ممکن است این داروها به عنوان یک عارضه‌ی جانبی عامل صدای وزوز گوشتان باشند و شنوایی‌تان را نیز ضعیف کنند (اغلب در هر دو گوش). سرگیجه و مشکلات تعادلی نیز ممکن است بروز کنند.
بعضی از داروهای متداول شامل سیس‌پلاتین (نوعی شیمی‌درمانی)، آنتی‌بیوتیک‌های آمینوگلیکوزید (داروهای تزریقی برای عفونت‌های شدید) و دیورتیک‌های لوپ (که اغلب برای بیماران دچار نارسایی قلبی به کار می‌روند) می‌شوند. اگر نگران این هستید دارویی که مصرف می‌کنید عامل وزوز گوشتان است با پزشکتان مشورت کنید تا در صورت امکان دارویتان را تغییر دهد.

آرواره‌تان دردناک شده

وقتی می‌جوید یا حرف می‌زنید، صدای زنگ در گوشتان می‌شنوید، در صورت‌ و آرواره‌تان درد احساس می‌کنید و فک‌تان ترق ترق می‌کند؟ آسیب به عضلات، تاندون‌ها یا غضروف مفصل فکی گیجگاهی در جایی که فک پایین‌تان در جلوی گوش‌ها به جمجمه وصل می‌شود می‌تواند وزوز گوش ایجاد نماید.
وقتی متوجه می‌شوید در گوشتان صداهایی می‌شنوید احتمالا به فکر مشکلات فکی نمی‌افتید اما خوب است بدانید عصب‌های موجود در صورت شما که مسئول گاز زدن و جویدن هستند در واقع به ساختارهای گوشتان مرتبط اند. در نتیجه شاید مراجعه به متخصص گوش و حلق و بینی در نهایت به مراجعه به دندانپزشک یا متخصص سر و گردن منتهی شود. در خیلی از موارد، رفع مشکلات مربوط به مفصل فکی گیجگاهی می‌تواند مشکل وزوز گوش‌تان را حل کند.

سطح قند خونتان کنترل شده نیست

وقتی دیابت دارید، بدنتان انسولین کافی تولید نمی‌کند یا از آن برای انتقال گلوکز به سلول‌ها به درستی استفاده نمی‌نماید. این مسئله باعث می‌شود در معرض ابتلا به وزوز گوش یا کاهش شنوایی قرار بگیرید، زیرا گوش داخلی شما نیاز به تامین یکنواختی از اکسیژن و گلوکز دارد که در فرد دچار دیابت به خوبی صورت نمی گیرد. در این وضعیت، وزوز گوش به عنوان سیستم هشدار بدن شماست تا آگاه شوید که گلوکز در بدن شما خوب پردازش نمی‌شود. در مورد وزوز گوش مرتبط با دیابت، لازم است علائم دیابت تحت کنترل گرفته شود.

دارید پیر می‌شوید

اغلب، کسی که حتما باید صدای تلویزیون را خیلی بلند کند تا بشنود دچار وزوز گوش نیز هست. متاسفانه وزوز گوش یکی از بسیار پیامدهای بالا رفتن سن است که ممکن است در دهه چهل زندگی نیز ظاهر شود.
در خیلی از موارد، وزوز گوش با فرکانس بالا و کاهش شنوایی با آسیب ناشی از زیاد در معرض صدای بلند قرار گرفتن ارتباط دارند که می‌توانند ناگهانی یا به مرور زمان رخ بدهند. درمان این موارد شامل یاد گرفتن روش‌هایی برای کنار آمدن با صداهای آزاردهنده در گوش می‌شود و درمان دیگری برای آن وجود ندارد. گاهی سمعک می‌تواند به بهتر شدن شنوایی کمک کرده و حواستان را از صدای وزوز پرت کند.

ممکن است دچار اختلالی در گوش داخلی باشید

شنیدن صدای مزاحم یا غژغژ در گوش به تنهایی خودش آزاردهنده است، چه برسد به اینکه گاهی دچار سرگیجه و احساس پُری در گوش (مثل اینکه آب در آن رفته باشد) هم بشوید و حق هم دارید که نگران شوید. در این مورد ممکن است دچار بیماری منیِر باشید؛ اختلالی که سبب کاهش شنوایی، وزوز گوش و سرگیجه می‌شود.
بیماری منیِر در اثر عدم تعادل مایعات در گوش داخلی ایجاد می‌شود. این بیماری هرچند مزمن است اما تغییرات غذایی مانند مصرف کمتر نمک و کافئین و الکل، مصرف دارو، استفاده از سمعک و دیگر درمان‌ها می‌توانند به کنترل علائم کمک نمایند.