زخم معده بیماری زخم گوارشی باز است که لایه مخاطی ضخیم داخل معده را از بین می‌برد. وقتی لایه مخاطی محافظ نباشد، اسید معده با دیواره داخلی تماس پیدا می‌کند و باعث زخم شدن لایه درونی معده می‌شود. گاهی زخم‌های گوارشی در روده کوچک یا دوازدهه (اثنی عشر) هم ایجاد می‌شوند. این بیماری که از هر ده نفر یک ‌نفر را مبتلا کرده به‌ خاطر مصرف غذاهای آلوده به باکتری هلیکوباکتر پیلوری (H.pylori) و استفاده بلندمدت از داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مثل ایبوپروفن، آسپرین و ناپروکسن به ‌وجود می‌آید. گاهی مصرف داروهای درمان زخم معده عوارضی دارند که باعث دلسردی بیمار از ادامه درمان می‌شوند. اینجاست که پای طب سنتی و درمان خانگی زخم معده به میان می‌آید. در ادامه با ما همراه باشید تا با درمان زخم معده طب سنتی، داروهای گیاهی و درمان خانگی آشنا شوید.

برای پیدا‌کردن بهترین راه درمان خانگی و طب سنتی برای زخم معده می‌توانید از راهنمایی‌های دکتر طب سنتی در کنار مشاوره متخصص گوارش استفاده کنید. در داروباکس می‌توانید با بهترین پزشکان به‌صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت مشاوره حضوری اقدام کنید.

زخم معده چیست؟

زخم معده که در انگلیسی به آن (Stomach ulcers) یا gastric ulcers می‌گویند بیماری گوارشی دردناک لایه مخاطی درون معده است که با دردهای کم و شدید لذت غذا خوردن را از فرد سلب می‌کند. زخم ابتدای روده یا زخم دوازدهه (duodenal ulcers ) همانند زخم معده جزء زخم‌های گوارشی است که نشانه‌ها و علائم یکسان و البته درمان یکسانی هم دارند. تا پیش از این استرس، سیگار، عادات غذایی نادرست و غذاهای تند در کنار مصرف بعضی داروها به ‌عنوان دلایل زخم معده عنوان می‌شدند، اما عامل اصلی این بیماری گوارشی باکتری مصرف غذاهای آلوده به هلیکوباکتر پیلوری است.

 این باکتری مارپیچ معمولاً در دوران کودکی به ‌واسطه آب و غذای آلوده وارد بدن می‌شود و قابلیت زنده‌ ماندن طولانی در دستگاه گوارش را دارد، البته زیاد نگران نشوید، چراکه نزدیک به دو ‌سوم مردم دنیا با این باکتری در بدنشان زندگی می‌کنند و زخم معده هم ندارند. کار این باکتری از بین بردن لایه پوششی دستگاه گوارش است. وقتی لایه محافظ از بین می‌رود، اسید معده به قسمت‌های آسیب‌دیده برخورد می‌کند و زخم ایجاد می‌شود. درمان دیرهنگام این زخم‌ها هم به خونریزی، عفونت و التهاب ختم خواهد شد.

Stomach ulcers
زخم معده با علائم و نشانه‌های نسبتا مشخصی بروز پیدا می‌کند و به همین دلیل نیز به راحتی تشخیص داده می‌شود.

نشانه‌ها و علائم زخم معده

دردی که با معده خالی تشدید می‌شود و بین چند دقیقه تا چند ساعت طول می‌کشد نشانه زخم معده است. وقتی شدت زخم شدید شود شاهد خونریزی معده و روده خواهیم بود. ۵ نشانه زخم معده که شایع‌تر هستند:

درد در ناحیه شکم نخستین علامت زخم معده است. دومین علامت زخم معده، سوءهاضمه است. اگر دچار آروغ یا سکسکه مکرر شدید باید آن را نشانه زخم معده بدانید. سومین نشانه زخم معده حالت تهوع است که علت آن بر هم خوردن تعادل آنزیم‌های گوارشی است. سنگینی در شکم و حس پر بودن چهارمین نشانه زخم معده است. اگر علائمی شبیه آنفولانزا مثل خستگی، ضعف عمومی و تب دارید ممکن است از نشانه‌های زخم معده باشند. از دیگر نشانه‌های شایع‌ زخم معده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • نفخ
  • رنگ‌پریدگی پوست
  • دل‌درد شدید
  • استفراغ (خونی)
  • کاهش وزن بدون دلیل مشخص
  • مدفوع تیره و سیاه‌رنگ
  • سرگیجه
  • سختی تنفس
  • احساس خستگی بی‌دلیل.

درمان زخم معده در طب سنتی

زخم معده ناشی از عفونت را می‌توان با تجویز آنتی‌بیوتیک درمان کرد، اما درمان زخم معده‌ای که به خاطر زیاده‌روی در مصرف داروهای ضدالتهابی غیرکورتونی به ‌وجود آمده فرق می‌کند. یا باید مصرف این داروها را کم کرده یا قطع کنید و یا اینکه سراغ درمان جایگزین بروید. طب سنتی راهکارهای مناسبی برای درمان خانگی زخم معده دارد که از میان آن‌ها می‌توان به این موارد اشاره کرد:

  • رژیم غذایی سالم حاوی ویتامین، سبزیجات و غلات سبوس‌دار
  • مصرف غذاهای حاوی پروبیوتیک
  • پرهیز از خوراکی‌ها و نوشیدنی‌هایی که درد معده‌تان را تشدید می‌کنند.
  • تغییر داروی مسکن با مشورت با پزشک
  • کنترل استرس و انجام ورزش روزانه و پیاده‌روی
  • منع مصرف دخانیات
  • پرهیز از نوشیدنی‌های الکلی
  • خواب کافی.

طب سوزنی یکی از روش‌های توصیه‌شده در طب سنتی است که در کنار درمان خانگی زخم معده توصیه می‌شود. طب سوزنی طبع بدن را اصلاح کرده و اسید معده را کاهش می‌دهد. افرادی که مزاج گرم و خشک دارند معمولاً اسید معده غلیظ‌تری هم دارند. برای کنترل ترشح اسید معده، متخصصان طب سنتی مصرف روغن زیتون و روغن بادام بعد از غذا را تجویز می‌کنند. یکی از توصیه‌های طب سنتی برای درمان خانگی زخم مری یا زخم اثناعشر مصرف ترکیب زیر است:

  • یک پیمانه برنج را با نیم‌ پیمانه جو پوست‌کنده بپزید.
  • نیم پیمانه نشاسته را در آب سبوس گندم حل کنید.
  • ۵ گرم کتیرا و ۵ گرم صمغ عربی به این ترکیب اضافه کرده و در نهایت میل کنید.
stomach ulcers treatment
علاوه بر درمان دارویی راه‌های خانگی زیادی برای درمان زخم معده در طب سنتی وجود دارد که به درمان زخم معده بسیار کمک می‌کند.

داروهای زخم معده

داروهای زیادی برای درمان این بیماری وجود دارد که عبارت‌اند از:

  • قرص دومپریدون برای درمان حالت تهوع و رفلاکس معده
  • رابپرازول (rabeprazole) برای درمان زخم معده، رفلاکس و ضد میکروب هلیکوباکتر
  • رانیتیدین (Ranitidine) برای رفلاکس معده
  • فاموتیدین (Famotidine) برای درمان زخم معده و گاستریت
  • موتیدون (Motidon) برای درمان زخم معده و زخم اثنی عشر
  • رانیتیدین (Ranitidine)
  • امپرازول (Omeperazole)
  • سیزاپراید (Cisapride)
  • دومپریدون (Domperidone)
  • منیزیوم هیدروکساید (Magnesium hydroxide)
  • پنتوپرازول (Pantosec)

به این نکته دقت داشته باشید که هرچند می‌توانید بسیاری از داروهای بالا را بدون نسخه تهیه کنید، اما نباید بدون تجویز و مشورت پزشک آنها را مصرف کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این داروها و همچنین بررسی تداخلات دارویی احتمالی انواع دمنوش‌ها یا دیگر داروهای گیاهی با داروهای مصرفی‌تان می‌توانید از خدمات مشاوره دارویی داروباکس استفاده کنید.

درمان خانگی زخم معده و مری

در اینجا چند روش متداول درمان خانگی برای زخم معده را آورده‌ایم که با رعایت آن‌ها می‌توانید مشکلات ناشی از این زخم گوارشی را برطرف کنید:

۱. استفاده از پروبیوتیک‌ها

موجودات زنده‌ای که کارشان ترمیم توازن باکتری‌های دستگاه گوارشی و کمک به سلامت روده است. پروبیوتیک‌ها با کاهش تعداد باکتری‌های عامل زخم معده می‌توانند سرعت بهبودی را بالا ببرند و نشانه‌های این بیماری را کاهش دهند. ماست، مواد غذایی تخمیری و مکمل‌های پروبیوتیک منبع تأمین این موجودات زنده هستند. مواد غذایی تخمیری سرشار از میکروب‌هایی مثل قارچ‌ها، مخمرها و باکتری هستند که تعادل میکروبیوم روده را برقرار می‌کنند. مصرف خوراکی‌های تخمیری کلم‌ ترش، کفیر، کیمچی، میسو و تمپه برای درمان خانگی زخم معده و مری توصیه می‌شود.


۲. درمان خانگی زخم معده و میکروب معده با عسل

عسل شیرین‌کننده طبیعی است که برای درمان خانگی بیماری‌های مختلف، تسریع بهبود زخم‌های پوستی، سوختگی و جراحات تجویز می‌شود. یکی از روش‌های درمانی پرطرفدار در طب سنتی، درمان خانگی زخم معده با عسل است که به خاطر ویژگی ضد میکروب هلیکوباکترپیلوری آن است. وجود این خاصیت ضد میکروبی در عسل «مانوکا»  باعث شده که برای درمان خانگی زخم معده و مری کاربرد زیادی داشته باشد. عسل علاوه بر قابلیت درمانی که دارد، می‌تواند ریسک ابتلا به زخم معده و مدت‌زمان بهبودی را کاهش دهد.


۳. درمان خانگی زخم معده و میکروب با زنجبیل

در طب سنتی، زنجبیل به ‌عنوان دارویی با قابلیت محافظت از دستگاه گوارش شناخته شده که برای درمان بیماری‌های گوارشی مثل نفع، یبوست و گاستریت (التهاب معده) توصیه می‌شود. برای درمان خانگی زخم معده ناشی از  لیکوباکترپیلوری هم می‌توان روی زنجبیل حساب باز کرد، به‌ علاوه اینکه درمان خانگی مناسبی برای پیشگیری از زخم‌ معده ناشی از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی به ‌شمار می‌آید.

برای تهیه شربت زنجبیل کافی است یک قاشق چای‌خوری پودر زنجبیل خشک (دو قاشق چای‌خوری زنجبیل زنده شده) را با آب جوش داخل قوری بریزید و اجازه دهید که پنج دقیقه روی حرارت غیرمستقیم و ملایم دم بکشد. بعد با عسل یا نبات میل کنید. می‌توانید چای زنجبیل را به‌ صورت سرد مصرف کنید.

stomach ulcers treatment with ginger
زنجبیل یکی از داروهای گیاهی برای تقویت سلامت معده است که می‌توانید همراه با عسل از آن استفاده کنید.

۴. زردچوبه

ترکیب مفید کورکومین موجود در زردچوبه که خاصیت ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی دارد باعث شده که این ادویه زردرنگ و پرمصرف در هند و جنوب آسیا روش مفید پیشگیری و درمان خانگی زخم معده باشد.


۵. درمان خانگی زخم معده با سیر

خاصیت ضد میکروبی و ضد باکتریایی سیر، این افزودنی محبوب را به یکی از روش‌های پرطرفدار درمان خانگی مبارزه با عفونت تبدیل کرده است. مصرف سیر از پیشروی زخم‌ها جلوگیری می‌کند به ‌علاوه اینکه روند بهبودی را هم تسریع می‌بخشد. مهم‌ترین ویژگی سیر پیشگیری از رشد باکتری عامل زخم معده است. برای درمان زخم معده طب سنتی مصرف دو بار در روز دو حبه سیر همراه وعده غذایی برای مقابله با اثرات هیلوباکترپیلوری توصیه می‌شود.


۶. درمان خانگی زخم معده با فلاونوئیدها

فلاونوئیدها ترکیبی از دسته پلی‌فنول‌ها و عامل رنگ میوه‌ها هستند. پلی‌فنول‌ها برای درمان زخم معده و بهبود مشکلات گوارشی مثل اسهال و اسپاسم توصیه می‌شوند. خاصیت آنتی‌اکسیدانی موجود در فلاونوئیدها باعث افزایش مخاط معده شده و اجازه رشد به هیلکو باکتر پیلوری نمی‌دهد. این یعنی با مصرف فلاونوئیدها که در میوه‌هایی مثل گیلاس، لیمو، بلوبری، سیب، پرتقال، و آجیل هستند می‌توانید از لایه مخاطی دیواره معده در مقابل زخم معده محافظت کنید.


۷. درمان خانگی زخم معده و اسید معده با موز سبز

در طب سنتی برای درمان خانگی زخم معده روی مصرف موز سبز یا نارس تأکید شده است. لوکوسیانیدین، فلاونوئید موجود در موز سبز است که میزان مخاط معده را بیشتر کرده و با کاهش مقدار اسیدی بودن معده از ایجاد زخم جلوگیری می‌کند و علائم را بهبود می‌بخشد.

stomach ulcers treatment with green banana
موز سبز یا نارس می‌تواند مخاط معده را بیشتر کند و از ایجاد زخم جلوگیری کند و آن را بهبود بخشد.

۸. درمان خانگی زخم معده با شیرین‌بیان

شیرین‌بیان از جایگاه ویژه‌ای در طب سنتی دارد و مصرف ریشه خشک آن از زخم معده جلوگیری می‌کند.


۹. درمان خانگی زخم معده با بابونه

بابونه از جمله گیاهان دارویی است که علاوه بر درمان استرس‌های خفیف، التهاب و اسپاسم روده، خاصیت ضد زخم دارد و برای درمان خانگی زخم معده توصیه می‌شود.


۱۰. درمان خانگی زخم معده با آلوئه‌ورا

آلوئه‌ورا خاصیت ضد التهابی دارد و برای التیام زخم‌ها مفید است.


۱۱. درمان خانگی زخم معده با آب کلم

پیش از تولید آنتی‌بیوتیک از آب کلم برای درمان خانگی زخم معده استفاده می‌شد. وجود ویتامین C موجود در آب کلم از عفونت هلیکوباکتر پیلوری پیشگیری و باعث بهبود آن می‌شود. آب کلم برای جلوگیری از زخم‌های گوارشی از جمله زخم معده هم توصیه می‌شود.


۱۲. درمان خانگی زخم معده با کُندر

کُندر داروی گیاهی قوی ضد زخم با فعالیت ضد باکتریایی است که در طب سنتی برای درمان اختلال روده و زخم معده توصیه می‌شود.


۱۴. درمان خانگی زخم معده و مری با شنبلیله

مصرف چای گیاهی شنبلیله اثر خنک‌کنندگی روی بدن دارد و باعث تشکیل غشای مخاطی محافظ دیواره معده و روده می‌شود. به ‌علاوه اینکه زخم معده را هم التیام می‌دهد. برای تهیه چای گیاهی شنبلیله کافی است دانه این گیاه را داخل آب بریزید و مثل به‌دانه اجازه بدهید که لعاب بدهد. سپس میل کنید.


۱۵. درمان خانگی زخم معده و مری با نارگیل

خاصیت ضد باکتریایی موجود در نارگیل باعث شد که آب و شیر نارگیل به یکی از مواد غذایی عالی برای درمان خانگی زخم معده و بهبود التهاب زخمی تبدیل شود.

بابونه، آلوئه‌ورا، نارگیل، توت‌ها، کلم بروکلی، آب کلم شیرین بیان و بسیاری از مواد غذایی دیگر و عرق بومادران و ریحان از روش‌های درمان خانگی زخم معده است.

۱۶. درمان خانگی زخم معده با توت‌ها

خانواده توت‌ها از جمله تمشک، کرنبری، توت فرنگی، انگور کولی (Elderberries) و قره گیله (Bilberries) خاصیت کاهش عفونت هلیکوباکتر پیلوری دارند و روی بهبود علائم زخم معده مؤثر هستند.


۱۷. کلم بروکلی

سولفورافان موجود در کلم بروکلی از رشد باکتری عامل زخم معده جلوگیری می‌کند. مصرف روزانه کلم بروکلی التهاب معده و عفونت‌ها را کاهش می‌دهد.


۱۸. درمان خانگی معده درد با میخک

گیاه میخک باعث افزایش ترشحات معده می‌شود و برای درمان اسهال و استفراغ توصیه می‌شود. مصرف پودر میخک با یک قاشق غذاخوری عسل قبل از خواب یکی از روش‌های قطعی درمان خانگی درد معده است. به ‌علاوه اینکه برای درمان خانگی زخم معده در بارداری هم تجویز می‌شود. برای تهیه دمنوش میخک، چند گل میخک خشک را با یک لیوان آب جوش در فرنچ پرس بریزید و اجازه بدهید ۱۵ دقیقه دم بکشد، سپس میل کنید.


۱۹. درمان خانگی زخم معده با عرق بومادران

پلی‌فنول، فلاونوئید، لاکتون، رزین و تان موجود در گل بومادران باعث کاهش اسید معده می‌شود و سوزش سر دل را از بین می‌برد. عرق بومادران یکی از روش‌های محبوب درمان خانگی زخم معده است که همه می‌توانند آن را مصرف کنند.


۲۰. درمان خانگی زخم معده با عرق ریحان

گیاه دارویی ریحان با افزایش اشتها باعث بهبود گوارش می‌شود و به‌ خاطر داشتن ترکیب گیاهی مؤثر اوژنول، اسید معده را کاهش می‌دهد. خاصیت ضدالتهابی ریحان هم به خاطر وجود اسید لینوئیک است که ناراحتی و درد معده را برطرف می‌کند.


۲۱. سیاه‌دانه و درمان زخم معده

یکی دیگر از گیاهان دارویی که برای درمان خانگی زخم معده توصیه می‌شود سیاه‌دانه است که خاصیت ضد باکتری و ضد کرم دارد. مصرف سیاه‌دانه همراه با عسل یکی از داروهای گیاهی پرمصرف برای درمان و پیشگیری از زخم معده محسوب می‌شود که حتی اثر درمانی آن بسیار بیشتر از داروی رانیتیدین است.

درمان خانگی زخم معده در بارداری

همیشه هم داروهای شیمیایی راه‌حل نیستند، برای پیشگیری و درمان سوزش سر دل، رفلاکس اسید معده و زخم معده در بارداری می‌توانید سراغ راه‌های طبیعی و درمان خانگی بروید. یکی از روش‌های درمان خانگی زخم معده در بارداری مصرف دمنوش دانه‌های هل سبز، شوید، زیره است. برای تهیه این دمنوش، دانه‌ها را در آب سرد ترکیب کرده و ۱۰ تا ۳۰ دقیقه بجوشانید.

تخم بزرک و پودر نارون قرمز هم برای التیام زخم معده در بارداری مفید هستند. برای تهیه دمنوش بزرک کافی است یک قاشق چای‌خوری از دانه بزرک را با یک لیوان آب حل کرده و ۳۰ دقیق بجوشانید. بعد مایع را صاف کرده و به‌ صورت گرم یا سرد میل کنید. پودر نارون را هم می‌توانید همراه هر وعده غذایی مصرف کنید. دمنوش نارون قرمز اسیدیته معده را خنثی کرده و رفلاکس معده را تسکین می‌دهد. سرکه سیب هم برای درمان زخم معده در بارداری توصیه می‌شود. یک قاشق چای‌خوری سرکه سیب را با آب گرم حل کرده و پیش از وعده غذایی میل نمایید.

مصرف دمنوش و داروهای گیاهی نقش مؤثری در تسکین التهاب دستگاه گوارشی و التیام زخم معده در بارداری دارد مانند:

  • رازیانه
  • به‌لیمو
  • شاه‌پسند
  • بادرنجبویه
  • بارهنگ
  • اسطوخودوس
  • شیرین‌بیان
  • بابونه
  • اسپیره
  • پف‌نبات
  • پوست پرتقال یا نارنگی.
stomach ulcers treatment
زخم معده‌هایی که عصبی هستند با کمک بسیاری از روش‌های خانگی، درمان می‌شوند.

درمان خانگی زخم معده عصبی

به زخم معده ناشی از فشارهای عصبی و استرس، زخم معده عصبی می‌گویند. روش‌های توصیه‌شده درمان خانگی زخم معده عصبی شامل این موارد می‌شوند:

  • زیره سبز: زیره سبز یکی از گیاهان دارویی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی است که برای درمان خانگی زخم معده عصبی به‌ صورت دمنوش یا ادویه توصیه می‌شود.
  • نعنا: خاصیت ضد اسپاسمی گیاه نعنا آن را به یکی از گزینه‌های درمان خانگی زخم معده عصبی بدل کرده است. عصاره نعنا به ‌صورت روغن نعنا و عرق نعنا، یا چای نعنا از روش‌های متداول مصرف این گیاه ضدالتهابی برای درمان زخم معده عصبی هستند.
  • دارچین: گیاهی با طبع گرم که به خاطر عطر و بوی خوشی که دارد باعث تسکین التهاب و استرس می‌شود. یک قاشق مرباخوری دارچین را با یک لیوان آب جوش به‌ مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید و میل کنید.
  • هل: مصرف دانه هل بعد از غذا به هضم و گوارش بهتر غذا کمک می‌کند. طبع گرم و خشک هل، تقویت روده و معده، رفع سوزش و رفلاکس معده، و درمان خانگی زخم معده عصبی از خواص هل هستند.
  • بابونه: چای بابونه یکی از دمنوش‌های آرام‌بخش پرطرفداری است که روی دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارد. و به ‌خاطر خاصیت ضد اسپاسمی و ضد التهابی، برای تسکین ناراحتی‌های دستگاه گوارش و درمان خانگی زخم معده عصبی تجویز می‌شود.
  • گلاب: گلاب آرام‌بخش و تسکین‌دهنده طبیعی است که باعث بهبود درمان زخم معده عصبی می‌شود.
  • جوش شیرین: یک قاشق چای‌خوری جوش شیرین را با یک لیوان آب گرم مخلوط کرده و میل نمایید. این ترکیب برای درمان زخم معده عصبی شدید توصیه می‌شود.
  • سرکه سیب: سرکه سیب باعث هضم راحت‌تر می‌شود و روی درمان زخم معده عصبی تأثیر می‌گذارد.
  • بادرنجوبه: گیاهی از تیره نعنا که بوی متفاوتی از نعنا دارد و برای نفخ معده ناشی از درد معده عصبی توصیه می‌شود.

چه غذایی برای زخم معده خوب است؟

بدون تردید داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل باعث ارتقای سطح سلامت بدن شده و از ابتلا به بیماری جلوگیری می‌کند. زخم معده و مری هم از این قاعده مستثنی نیست و با رعایت رژیم غذایی متعادل می‌توان از بروز این بیماری پیشگیری کرد. به‌ علاوه اینکه داشتن برنامه غذایی مناسب باعث می‌شود که هضم غذا درست انجام شود، لایه مخاطی محافظ معده و دستگاه گوارش تقویت شود و زخم و درد التیام پیدا کند.

زخم معده بیماری مزمنی است که احتمال عود دارد. به ‌همین خاطر با تغییر رژیم غذایی و مصرف خوراکی‌هایی که برای زخم معده خوب است می‌توان به روند بهبود این بیماری کمک و از بازگشتش جلوگیری کرد. در کنار پروتئین، مصرف مواد غذایی حاوی روی، سلنیوم، و ویتامین A برای تسریع فرایند التیام زخم‌های گوارشی و زخم معده خوب است. علاوه بر پروبیوتیک‌ها مصرف غذاهای فیبردار هم برای بهبود زخم معده مناسب است. سیب، گلابی، جو دوسر، و غلات سبوس‌دار غذاهایی هستند که برای زخم معده مفیدند.

bad foods for stomach ulcers
اگر زخم معده دارید نباید سراغ غذاهای فست‌فود، سرخ‌کرده نوشابه و غیره بروید.

چه غذایی برای زخم معده بد است؟

زخم معده باعث تجمع اسید در روده می‌شود. مصرف برخی نوشیدنی‌ها و مواد غذایی باعث می‌شود که اسید بیشتری تولید و زخم معده تشدید شود. برای همین باید از مصرف غذاهایی که برای زخم معده بد است پرهیز کنید:

۱. نوشیدنی‌های الکلی

مصرف نوشیدنی‌های الکلی مثل شراب، آبجو و انواع مشروبات الکلی باعث التهاب و تحریک مخاط معده می‌شود و زیاده‌روی در مصرف الکل باعث زخم معده می‌شود.

۲. غذاهای سرخ‌شده

مصرف غذاهای سرخ‌شده در روغن باعث از بین رفتن لایه محافظ دستگاه گوارش و تشدید زخم معده می‌شود. سیب‌زمینی سرخ‌شده، چیپس‌ها، پیاز سوخاری، مرغ سوخاری و دونات‌ها از جمله غذاهایی هستند که مصرفشان برای زخم معده بد است.

۳. غذاهای فرآوری‌شده

مصرف غذاهای فرآوری‌شده حاوی چربی، قند و نمک برای زخم معده بد است.

۴. خوراکی‌های اسیدی

مصرف خوراکی‌های اسیدی برای بیماران زخم معده ممنوع است، چراکه لایه مخاطی دستگاه گوارش به‌ طور بالقوه از بین رفته و اسید معده بیشتر ترشح می‌شود، پس مصرف خوراکی‌هایی که به ‌صورت طبیعی اسیدی هستند باعث شده که محیط اسیدی دستگاه گوارش چند برابر شود. بیمارانی که زخم معده دارند نباید خوراکی‌های زیر را مصرف کنند:

  • کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده مثل غلات فرآوری‌شده، برنج و نان سفید
  • مرکبات مثل پرتقال، گریپ‌فروت و لیمو
  • گوجه فرنگی
  • نوشابه‌های گازدار.

بهترین دمنوش‌ها برای زخم معده

بهبود و درمان زخم معده رابطه تنگاتنگی با اصلاح رژیم غذایی دارد. طب گیاهی، دمنوش‌های مختلفی را برای درمان زخم معده تجویز می‌کند.

۱. دمنوش کاکوتی

در این میان عنوان بهترین دمنوش برای زخم معده به دمنوش کاکوتی می‌رسد. گیاهی با خاصیت آنتی‌بیوتیکی قوی، ضد حساسیت و ضد نفخ که برای درمان زخم معده و ضدعفونی کردن بدن به کار می‌رود.

برای تهیه این دمنوش، سه قاشق غذاخوری کاکوتی را با آب جوش داخل قوری بریزید و اجازه دهید ۳۰ دقیقه روی حرارت ملایم دم بکشد. سپس همراه با عسل میل کنید.


۲. دمنوش نعنای کوهی

برگ نعنا تازه یا خشک‌شده را داخل قوری یا فرنچ پرس ریخته و یک لیوان آب جوش رویش بریزید و اجازه بدهید که ۱۵ دقیقه دم بکشد. در صورت تمایل می‌توانید با عسل یا نبات میل کنید.


۳. دمنوش زرشک

دمنوشی که برای درمان خانگی زخم معده و روده، ورم معده و اسهال خونی توصیه می‌شود. مصرف این دمنوش برای خانم‌های باردار ممنوع است، چراکه در بلندمدت باعث ایجاد ناراحتی معده و روده شده و به بدن اجازه نمی‌دهد ویتامین ب کافی دریافت کند.

برای تهیه دمنوش زرشک برای زخم معده، زرشک تازه را با آب جوش روی حرارت بگذارید و ۳۰ دقیقه زمان دهید تا دم بکشد. ترکیب را می‌توانید با عسل میل کنید.


۴. دمنوش سنبل‌الطیب

یک قاشق چای‌خوری سنبل‌الطیب خشک و کوبیده را در یک لیوان آب جوش بریزید. سپس روی آن را بپوشانید و نیم ساعت زمان دهید تا دم بکشد. بعد آن را صاف کنید و در طول روز بنوشید.

 herbal tea for stomach ulcers
دمنوش سنبل الطیب خواص زیادی دارد که یکی از آنها تقویت معده و کمک به درمان زخم معده است.

۵. دمنوش گل داوودی

اگر معده حساسی دارید، بهترین گزینه برای شما دمنوش گل داوودی است و تأثیر مثبتی روی سیستم گوارش گذاشته و به هضم بهتر غذا کمک می‌کند.

آب را داخل ظرفی ریخته و اجازه بدهید تا به جوش بیاید. پس از اینکه آب به‌ جوش آمد، گل داوودی خشک را داخل آن ریخته و اجازه بدهید فقط دو دقیقه روی حرارت بماند. شکر را ریخته و پس از حل شدن، حرارت را خاموش کنید و ظرف را از روی حرارت بردارید. حالا ترکیب را صاف کرده و پس از سرد شدن میل کنید.


۶. دمنوش رویبوس

یک قاشق غذاخوری گیاه رویبوس را با آب جوش داخل قوری بریزید و اجازه دهید که روی حرارت ملایم دم بکشد. هر چقدر زمان دم کشیدن طولانی‌تر باشد، طعم آن بهتر می‌شود. روزی یک تا دو فنجان سه تا چهار بار در هفته می‌توانید این دمنوش را برای درمان خانگی زخم معده مصرف کنید.


۷. دمنوش رازیانه

۱ قاشق چای‌خوری دانه رازیانه را شسته و داخل یک لیوان آب گرم بریزید و اجازه دهید ۱۰ دقیقه دم بکشد. بعد ترکیب را صاف کنید و همراه با یک قاشق چای‌خوری عسل سه بار در روز نوش جان کنید.


۸. دمنوش گلپر

یک قاشق غذاخوری گلپر را با آب جوش داخل قوری چینی یا فرنچ ‌پرس ریخته و اجازه دهید که سی دقیقه روی حرارت ملایم دم بکشد. برای اینکه طعم تلخ دمنوش گلپر آزاردهنده نباشد می‌توانید همراه با عسل یا خرما، توت خشک یا نبات میل کنید. بیماران قلبی و خانم‌های باردار مجاز به مصرف دمنوش گلپر نیستند.


۹. دمنوش مریم گلی

کاهش اضطراب، پایین آوردن ریسک ابتلا به سرطان، کم کردن علائم یائسگی، سم‌زدایی از بدن، تسکین درد معده و تحریک سیستم ایمنی بدن تنها برخی از مزایای مصرف دمنوش مریم گلی هستند. ۲ قاشق چای‌خوری برگ مریم گلی تازه یا ۱ قاشق چای‌خوری برگ مریم گلی خشک را داخل قوری ریخته و آب جوش رویش بریزید و اجازه دهید روی حرارت ملایم و غیرمستقیم ۵ تا ۷ دقیقه دم بکشد. ترکیب را صاف کنید و با عسل یا لیمو میل نمایید.

دمنوش کاکوتی، سنبل الطیب، مریم گلی، نعنای کوهی، رازیانه، گلپر، گل داوودی و بسیاری از دمنوش‌های دیگر برای درمان زخم معده در طب سنتی پیشنهاد می‌شوند.

۱۰. دمنوش قاصدک

۱۰ گرم پودر خشک‌شده گیاه قاصدک را با یک لیوان آب جوش داخل قوری ریخته و ۱۰ دقیقه بجوشانید. سپس ترکیب را صاف کرده و سه بار در روز میل کنید. 


۱۱. دمنوش گل ماهور

دمنوش گل ماهور به بهبود هضم غذا و درمان اسهال و یبوست کمک می‌کند. به ‌علاوه اینکه، نقش سم‌زدایی از دستگاه گوارشی را هم بر عهده دارد. ۲ قاشق چای‌خوری برگ خشک گل ماهور را با یک لیوان آب جوش ترکیب کرده و ۱۵ دقیقه صبر کنید تا دم بکشد. پس از اینکه از صافی رد کردید همراه با کمی عسل، آب‌لیمو ترش و یا دارچین میل نمایید.


۱۲. دمنوش برگ یاس

یک قاشق چای‌خوری گل یاس خشک‌شده را با یک لیوان آب جوش ترکیب کرده و اجازه بدهید که دم بکشد. برای بهتر کردن طعم این دمنوش می‌توانید رنده پوست پرتقال و زنجبیل تازه هم اضافه کنید.


۱۳. دمنوش اسطوخودوس

۳ قاشق چای‌خوری اسطوخودوس تازه را با آب جوش داخل قوری ریخته و ۱۰ دقیقه روی حرارت ملایم بگذارید تا دم بکشد. برای اینکه خاصیت این دمنوش بیشتر شود می‌توانید گل گاوزبان و برگ به‌لیمو هم به دمنوشتان اضافه کنید. مصرف دمنوش برای درمان زخم معده در بارداری توصیه نمی‌شود، چراکه اثر آن روی جنین مشخص نیست.

سؤالات متداول شما

در این بخش از مطلب طبق روال همیشه به سؤالات شما در مورد درمان خانگی زخم معده پاسخ می‌دهیم.

چه عواملی موجب افزایش احتمال زخم معده می‌شوند؟

عوامل زیر باعث می‌شوند که احتمال زخم معده بیشتر شود:
۱. عدم رعایت دستورات پزشک
۲. مقاومت برخی از گونه‌های هلیکوباکتر پیلوری نسبت به درمان با برخی آنتی‌بیوتیک‌ها
۳. ادامه مصرف دخانیات
۴. عدم قطع مصرف داروهای ضدالتهاب غیرکورتونی
۵. افزایش زیاد اسید معده ناشی از بیماری‌های دیگر
۶. عفونت معده با میکروبی به‌جز هلیکوباکتر پیلوری
۷. سرطان معده
۸. ابتلا به بیماری‌هایی که باعث زخم معده یا روده می‌شوند مثل بیماری کرون

چه چیزهایی زخم معده را تشدید می‌کنند؟

بی‌توجهی به رژیم غذایی متعادل، مصرف سیگار و غذاهای فرآوری شده، سرخ‌کردنی و چرب زخم معده را تشدید می‌کند.

درمان زخم معده چقدر طول می‌کشد؟

اگر زخم معده در مراحل اولیه باشد و زود تشخیص داده شود طی ۲ تا ۳ ماه درمان می‌شود. هر چقدر از زمان این زخم بگذرد و به ‌اصطلاح کهنه‌تر شود، درمان آن هم زمان بیشتری طول می‌کشد. یادتان باشد که زخم معده بیماری مزمنی است که احتمال بازگشت دارد بنابراین پس از درمان باید مراقب سیستم گوارشی خود باشید تا دوباره بروز نکند.

مصرف کدام داروهای گیاهی، محدودیت استفاده دارند؟

مصرف برخی دمنوش‌های گیاهی مانند بومادران، اسطوخودوس، زرشک و گلپر به خاطر عوارض جانبی احتمالی برای خانم‌های باردار ممنوع است.

آیا داروهای خانگی زخم معده محدودیت سنی دارند؟

معمولاً درمان خانگی زخم معده محدودیت سنی ندارد و اکثر دمنوش‌های گیاهی برای هر سنی مناسب‌اند، البته پیش از مصرف هر داروی خانگی حتماً با متخصص مشورت کنید.

چه دمنوش‌هایی برای بهبود التهابات معده مفید است؟

مصرف دمنوش‌های بابونه، مریم گلی، رویبوس، بابونه و به‌لیمو برای رفع التهابات معده مفید است.

بهترین روش درمانی برای زخم معده چیست؟

بهترین روش درمانی برای زخم معده به علائم و شدت زخم بستگی دارد. کاهش مصرف سرخ‌کردنی، غذاهای تند و نوشیدنی‌های کافئین‌دار، مصرف بیشتر سبزیجات برگ سبز، عسل طبیعی، سیر و آنتی‌میکروب‌های طبیعی از روش‌های درمان طبیعی زخم معده هستند. روش دیگر دارودرمانی است که پزشک متخصص برای جلوگیری از عفونت و کاهش اسید معده، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. درمان آندوسکوپی، آنترکتومی، واگوتومی، پیلوروپلاستی از روش‌های درمان جراحی برای زخم معده هستند.

برای درمان زخم معده به چه پزشکی باید مراجعه کرد؟

متخصص داخلی و متخصص گوارش پزشکانی هستند که می‌توانند در درمان این بیماری به شما کمک کنند. البته اگر به دنبال راه‌های درمان خانگی و طب سنتی برای این بیماری هستید، می‌توانید از کمک یک متخصص طب سنتی هم بهره ببرید.

در چه شرایطی به دکتر گوارش مراجعه کنیم؟

معده، مری، روده بزرگ، کبد و پانکراس بخشی از سیستم گوارش هستند که اگر مشکلی پیدا کنند روی بخش‌های زیادی از بدن تأثیر می‌گذارند. در صورتی که در بلع مشکل دارید به سختی غذا را فرو می‌برید، احساس نفخ و گاز معده غیرطبیعی دارید، دچار کاهش وزن یا افزایش وزن ناگهانی شدید و بی‌دلیل شدید، حین دفع خونریزی دارید، سوزش و رفلاکس معده شدید دارید حتماً باید به دکتر گوارش مراجعه کنید. در صورت هرگونه شعف، مشکل تنفسی، استفراغ خونی، درد ناگهانی و شدید در شکم هم باید به متخصص گوارش مراجعه شود.

نتیجه‌گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

روش‌های درمان خانگی زخم معده و دمنوش‌های گیاهی که در بالا نام بردیم برای رفع التهابات معده و مشکلات زخم معده مفید هستند، اما حتماً پیش از هرگونه اقدام درمانی با پزشک متخصص مشورت کنید تا مطمئن شوید که عوارض جانبی مصرف این دمنوش‌ها خطری برایتان نداشته باشد. رژیم غذایی متعادل نیز یکی از بهترین روش‌های جلوگیری از زخم معده است که باعث رفع التهاب و درد معده شده و زخم را تسکین می‌دهد.

برای پیدا‌کردن بهترین راه درمان خانگی و طب سنتی برای زخم معده می‌توانید از راهنمایی‌های متخصص طب سنتی در کنار مشاوره متخصص گوارش استفاده کنید. در داروباکس می‌توانید با بهترین پزشکان به‌صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت مشاوره حضوری اقدام کنید.

داروباکس مراقب سلامتی شماست!