کولیستین یک آنتی بیوتیک پلی پپتیدی حلقوی از باسیلوس کلستینوس است. متشکل از پلی میکسین E1 و E2 (یا کلیستین A، B و C) است که به عنوان دترجنت در غشای سلولی عمل می کنند. كليستين سمیت كمتری از پلی میکسین B دارد.
مکانیسم اثر

کولیستین عامل فعال سطحی است که به غشای سلولی باکتری نفوذ و آن را نابود میکند. کلیستین پلی کاتیونی است و دارای مولکول های هیدروفوب و لیپوفیل است. با غشای سیتوپلاسمی باکتریایی برهمکنش دارد و نفوذ پذیری آن را تغییر می دهد. این اثر باکتری کش است.
همچنین شواهدی وجود دارد که پلی میکسین ها به سلول وارد شده و اجزای سیتوپلاسمی، به ویژه ریبوزوم ها را رسوب می دهند.

موارد مصرف

این دارو در درمان باکتری های حاد گرم منفی مخصوصا گونه سودومونا آئروژینوزا کاربرد دارد.
کولیستی متات بصورت استنشاقی در درمان عفونت های تنفسی مخصوصا در بیماران سیستیک فیبروزیس مصرف می شود.
کولیستین از راه خوراکی بصورت سولفات در درمان عفونت های دستگاه گوارش به همراه سایر داروها برای ضدعفونی انتخابی دستگاه گوارش در بیمارانی که در معرض ریسک خطر بالای عفونت داخلی هستند بکار می رود.

مقدار مصرف

معمولا کولیستین از راه خوراکی 1.5 تا 3 میلیون واحد در 3 دوز منقسم تجویز میشود.
در کودکان تا حداکثر وزن 15 کیلوگرم 0.25 تا 0.5 میلیون واحد در 3 دوز منقسم روزانه تجویز میشود.
وزن بدن بین 15 تا 30 کیلوگرم 0.75 تا 1.5 میلیون واحد در 3 دوز منقسم روزانه تجویز میشود.

موارد احتیاط

داروی کولیستین را طبق دستور پزشک مصرف کنید و از افزایش یا کاهش دوز و مدت مصرف خودداری کنید.
پس از مخلوط كردن كوليستين براي تزريق وريدی شما بايد فورا از دارو استفاده كنيد. برای استفاده بعدی نگهداری نکنید.
کولیستین باید به آرامی تزریق شود. تزریق وریدی شما ممکن است 3 تا 5 دقیقه طول بکشد تا کامل شود. در برخی موارد، کلستین در عرض 23 ساعت داده می شود. دستورالعمل دوزهای دکتر خود را با دقت دنبال کنید.
دوره درمان با این دارو را تکمیل کنید. علائم شما ممکن است قبل از اینکه عفونت کاملا رفع شود، بهبود یابد. حذف دوز ممکن است خطر ابتلا به عفونت دیگری را افزایش دهد که به آنتی بیوتیک ها مقاوم است. کلستین عفونت ویروسی مثل آنفولانزا یا سرماخوردگی را درمان نخواهد کرد.
اگر به جراحی احتیاج دارید، به جراح بگویید که شما از کولستین استفاده می کنید. ممکن است لازم باشد مصرف دارو برای مدت کوتاهی متوقف شود.
پودر کلستین را در دمای اتاق خنک ، دور از رطوبت و گرما نگهداری کنید.
دوز فراموش شده را به محض یادآوری مصرف کنید.اگر نزدیک دوز بعدی است از آن صرف نظر کنید.از افزایش دوز برای جبران خودداری کنید.

عوارض جانبی

عوارض شایع (%10
ادراری تناسلی: سمیت کلیوی
کلیوی: نارسایی حاد کلیه
عوارض نسبتا شایع (%10-1):
سیستم اعصاب مرکزی: سمیت عصبی
سایر عوارض (درصد نامشخص):
سیستم اعصاب مرکزی: سرگیجه، اختلال حس لمس دهان، خواب رفتگی اندام، خواب رفتگی اندام های محیطی، تشنج، اختلال در ریتم تکلم
پوستی: خارش، راش پوستی، کهیر
گوارشی: اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسیل، ناراحتی معده
ادراری تناسلی: کاهش برون ده ادراری
ازدیاد حساسیت: آنافیلاکسی
کلیوی: کاهش کلیرانس کراتینین، افزایش نیتروژن اوره خون، افزایش کراتینین سرم
تنفسی: آپنه، دیسترس تنفسی
متفرقه: تب

تداخل دارویی

مشخصات کلی تداخلات:
تشدید سمیت کلیوی
تداخلات رده X (پرهیز):
باسیتراسین (سیستمیک)، ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن وبا، مکامیلامین، متوکسی فلوران
کاهش اثرات داروها توسط کولیستیمتات سدیم:
ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)، واکسن ب.ث.ژ (ایمنی‌زا)، واکسن وبا، لاکتوباسیلوس و استریول، سدیم پیکوسولفات، واکسن حصبه
کاهش اثرات کولیستیمتات سدیم توسط داروها:
تداخل قابل‌توجهی مشخص نشده است.
افزایش اثرات داروها توسط کولیستیمتات سدیم:
باسیتراسین (سیستمیک)، مکامیلامین، متوکسی فلوران، داروهای بلاک کننده عصبی-عضلانی
افزایش اثرات کولیستیمتات سدیم توسط داروها:
آمینوگلیکوزیدها، آمفوتریسین بی، کاپرئومایسین، سفازدون، سفالوتین، پلی میکسین بی، ونکومایسین

منع مصرف

در صورت حساسیت شدید به اجزای این دارو
به تاریخ انقضای این دارو توجه کنید و اگر دارویی که در دستتان است تاریخ انقضای آن تمام‌شده است،از آن مصرف نکنید.

شرایط نگهداری

دور از دسترس کودکان نگهداری شود.
پس از مخلوط كردن پودر كليستين براي تزريق عضلانی، شما مي توانيد مخلوط را در يخچال يا در دماي سرد نگهداري کنید. منجمد نکنید. در عرض 7 روز استفاده کنید.

کشور تولید کننده

بریتانیا
پرتغال
ایران
اسپانیا
امریکا
کره

کولیستین | Colistin